२० फाल्गुन २०७१, बुधबार १०:१२ बुधवार साप्ताहिक, नयाँबानेश्वर, काठमाण्डौं

गभर्नरमा कसले मार्ला बाजी ?

काठमाडौं । मंगलबार दिउँसो ३ बजे एनबी बैंकको गाडीमा एक महिलालाई साथमा लिएर सीईओ ज्ञानेन्द्रप्रसाद ढुंगाना बांगेमुढा पुगे । उनले त्यहाँ दुई जोर दौरा सुरुवाल नापे र सिलाउन दिए । उनको यो तयारी गभर्नर भएको दिन दौरा सुरुवालमा शपथ ग्रहण गर्न जानका लागि रहेछ ।
तेह्रथुम जिल्लाका कांग्रेस सभापतिका भाइ ज्ञानेन्द्र ढुंगानाका लागि गभर्नरको सपना केही अगाडिसम्म ‘आकाशको फल’ नै थियो । बैंक अफ काठमाडौंका मेनेजर रहेका उनी राष्ट्र बैंकको उपनिर्देशकमा नाम निकालेर जागिर खान गए । पढाइमा अब्बल र खुराफातीमा झनै अब्बल ढुंगाना राष्ट्र बैंकको आन्तरिक प्रतिस्पर्धामा सिधै निर्देशकमा नाम निकाल्न सफल भए । त्यतिबेला उनको संगत बैंकिङ क्षेत्रका धमिरा मानिएको एनबी ग्रुपसँग भइसकेको थियो । राष्ट्र बैंकमा जम्मा सात वर्ष जागिर खाएर राजीनामा दिए अनि एनबी समूहका लक्ष्मीबहादुर श्रेष्ठको पछि लागेर उनी एनसीसी बैंकको जीएम खान पुगे ।
एनसीसी बैंकका सीईयो रत्नराज बज्राचार्यको पदावधि सकिने बेला जीएम बन्न पुगेका उनी सीईओ बन्ने पक्का थियो । तर, त्यसैबेला एनसीसीमा बज्राचार्यपछि पुष्पराज राजकर्णिकारलाई प्रबन्ध निर्देशक बनाएर भित्र्याइयो । त्यसपछि उनी एनबी समूहसँग झगडा गरेर बार्गेनिङ गर्दै एनबी बैंकको सीईओ बन्न पुगे । त्यसलगत्तै एनसीसीबाट पनि राजकर्णिकारलाई राष्ट्र बैंकले कारबाही गरेपछि त्यहाँ अमृतचरण श्रेष्ठलाई ल्याइयो ।
पाँच वर्षअघि गभर्नरको चर्चा हुँदा ज्ञानेन्द्रका भतिजा पर्ने विद्यार्थी नेता राजिव सुजाता कोइरालाका सहयोगी थिए । एमाले नेतृत्वको तत्कालीन सरकारमा कांग्रेसको तर्फबाट नेतृत्व गरेकी सुजाता कोइरालाको भूमिका पनि महत्त्वपूर्ण हुने नै भयो । त्यसबेला डेपुटी गभर्नर रहेको वीरविक्रम रायमाझीलाई ज्ञानेन्द्रले नै सुजाताकहाँ बोकेर लगेका थिए । त्यसपछि कांग्रेसको तर्फबाट गभर्नरको उम्मेदवार उनी नै भए ।
सो निर्णयबाट असन्तुष्ट रहेका डा. रामशरण महत अहिले गभर्नर सिफारिस समितिको संयोजक छन् । त्यतिबेला उनले ‘रायमाझीलाई अघि सारेपछि कांग्रेसले पाउने गभर्नर पद गुम्यो’ भन्दै सुशील कोइरालासँग झगडा गरेका थिए । अहिले डा. महतमाथि तिनै रायमाझीलाई तीन जनाको सिफारिसमा पार्नका लागि ठूलो दबाब छ । अहिले लगभग रायमाझी यो दौडबाट बाहिरिसकेका छन् । उनी चौधरी समूहको कम्पनी युनाइटेड इन्सुरेन्सको सीईओबाट राजीनामा दिएर गभर्नरको दौडमा सरिक भएका थिए । हिजो रायमाझीलाई सहयोग गर्ने र गभर्नरमा लबिङ गर्ने बैंकरहरूलाई डा. युवराज खतिवडाले छानीछानी पेलेको भन्दै अहिले पनि केही बैंकरहरू ज्ञानेन्द्र ढुंगाना वा रायमाझीलाई बनाउनुपर्ने लबिङमा छन् ।
त्यसो त ढुंगानाले यसअघि राजनसिंह भण्डारीलाई खुबै बोकेर हिँडेका थिए । आफूलाई सुजाताको निकै नजिकको मान्छे ठान्ने ढुंगानाले राजनसिंह भण्डारीलाईं १० करोड जम्मा पार्नुस म गभर्नर बनाइदिन्छु भन्दै अघि लगाएका थिए ।
तर, राष्ट्र बैंकदेखि निजी बैंकमा समेत बदनाम रहेका भण्डारीलाई सबैले तिरष्कार गरेपछि उनीहरूको सल्लाहमा नै ढुंगाना आफंै अघि सरेका हुन् ।
ढुंगानाले आफ्ना लागि पैसाको जोहो गर्ने जिम्मा राजनसिंह भण्डारी र निर्मल प्रधानलाई दिएका छन् । उनीहरूले ‘हाम्रो मान्छे गभर्नर बनाउन पाए १० करोड होइन, १० अर्ब कमाउने आइडिया हामीसँग छ’ भन्दै उकासेका छन् ।
सेयर बजारमा एउटा सूचनाको चलखेलमा नै अर्बौं तल–माथि गर्न सकिने दाउ उनीहरूको छ । यस कारण पनि निर्मल प्रधान र राजनसिंह भण्डारीले बैंकरहरू र सेयर बजारका लगानीकर्ताहरूसँग रकम उठाउन सुरु गरिसकेको बताइन्छ । ज्ञानेन्द्र ढुंगानाको नामलाई डा. रामशरण महतले वास्ता नगरेपछि उनीहरू सुजातामार्फत सिधै सुशील कोइरालाकहाँ पुगेका थिए । कोइरालाले चाहिँ जो भए पनि कांग्रेस हुनुपर्‍यो भनेपछि उनीहरूले ‘ज्ञानेन्द्रको ३ पुस्ता कांग्रेस, उनी त गर्भदेखि नै कांग्रेस’ भनेर केहीले सुशीललाई उचाल्न थालेको प्रम निवास स्रोतले बतायो ।
पहिले ठूलै चलखेल गरेका र २० करोडसम्म खर्च गर्नसक्ने भन्दै गफ दिने गरेका राजनसिंह भण्डारी चाहिँ अहिले ज्ञानेन्द्रको गाडी चढेर उनका लागि लबिङमा हिँडेका छन् । उता ज्ञानेन्द्र चाहिँ सीईओको राजीनामा खल्तीमा बोकेर हिँडेका छन् । तीन जनामा सिफारिस हुनका लागि मात्रै पनि उनले जागिर छाड्नुपर्छ । यसका लागि उनले अर्को सीईओ बनाउने व्यक्ति तयार पारेर आफू राजीनामा दिन तयार भएका हुन् । तर, सिफारिसमा पर्दैमा गभर्नर बनिन्छ भन्ने छैन । भोलि बनाइएन भने उनको जागिर पनि जानेछ ।
मन्त्रिपरिषद्ले अर्थमन्त्री डा. रामशरण महतको संयोजकत्वमा  पहिलो गभर्नर हिमालयशमशेर राणा र राष्ट्र बैंकका पूर्व सञ्चालक प्रा.डा. पाथिर्वेश्वर तिमिल्सिनासहितको गभर्नर सिफारिस समिति बनाएको छ । राणा राष्ट्र बैंकका पहिलो गभर्नर, अर्थ सचिव र हिमालयन बैंकका संस्थापक हुन् । डा. तिमिल्सिना आफैं अघिल्लो पटक गभर्नरमा सिफारिस भएका व्यक्ति हुन् । यसअघि उनी राष्ट्र बैंकको सञ्चालक समितिमा पाँच वर्षसम्म सदस्य थिए । समितिलाई सम्भावित गभर्नरका लागि तीन जनाको नाम मन्त्रिपरिषद्मा सिफारिस गर्न अधिकार दिइएको छ । सोही समितिले सिफारिस गरेका तीन नाममध्येबाट सरकारले पाँच वर्षका लागि एक जनालाई गभर्नरमा नियुक्त गर्नेछ ।
सिफारिसभित्र एक जना बहालवाला डेपुटी गभर्नरलाई अनिवार्य रूपमा समावेश गर्नुपर्ने हुन्छ । अहिले गोपाल काफ्ले र महाप्रसाद अधिकारी डेपुटी गभर्नर छन् । काफ्ले नेपाली कांग्रेसनिकट मानिन्छन् भने अधिकारी नेकपा (एमाले) निकट हुन् । अमेरिकाको ग्रिनकार्डसमेत रहेका काफ्ले गत साता मात्रै आफ्नो ग्रिनकार्ड त्यागेका छन् । उनी अजय सुमार्गीलगायत केही व्यापारी र बैंकरहरूको लबिङमा गभर्नर बन्ने दाउमा लागेका छन् । उनकी श्रीमती र सुशील कोइरालासँग निकट सम्बन्ध राख्ने एक महिला अमेरिकामा सँगै बस्ने हुनाले पनि उनले अघिल्लो पटक कांग्रेस कोटामा डेपुटी बन्ने सौभाग्य पाएका थिए । गभर्नरले राष्ट्र बैंकको सञ्चालक समितिको पनि अध्यक्षता गर्नेछन् । अहिलेका गभर्नर डा. युवराज खतिवडाको पाँचबर्से कार्यकाल चैत ५ गते सकिँदैछ ।
उता, डा. तिमिल्सिना र डा. महतको रोजाइमा रामेश्वर खनाल परेका छन् । उनलाई गभर्नर बनाउनका लागि पहल भए पनि उनले भने खासै चासो दिएका छैनन् । राज्यमन्त्रीसरहको पदमा राष्ट्रपति चुरे संरक्षण विकास समितिको अध्यक्ष बनेका खनाल कांग्रेसको कोटामा समानुपातिक उम्मेदवारसमेत हुन् । गभर्नर सिफारिसको लागि कुनै पनि पार्टीमा नरहेको व्यक्ति हुनुपर्ने हुनाले उनलाई पार्टीबाट राजीनामा गराउनुपर्ने तयारी छ । तर, उनले दुवै पदबाट राजीनामा दिएका छैनन् ।
अर्को सम्भावित व्यक्तिमा प्रधानमन्त्रीका वरिष्ठ आर्थिक सल्लाहकार डा. चिरञ्जीवी नेपाल छन् । उनका लागि सुशील कोइरालाले नै पनि बोलिसकेका छन् । तर, प्रधानमन्त्रीको सल्लाहकार समूहका अधिकांश व्यक्ति डा. नेपालको विरुद्धमा छन् । गफ मात्र गर्ने र विषयगत ज्ञान नभएको भन्दै उनको आलोचना हुने गरेको छ । डा. महत पनि नेपालको विरुद्धमा छन् । उनले ‘चिरञ्जीवीले चलाउन सक्दैनन्’ भनेर प्रधानमन्त्रीलाई जवाफ दिइसकेका छन् ।
उता, योजना आयोगका पूर्वउपाध्यक्ष शंकर शर्मा सबैभन्दा बलियो उम्मेदवार हुन् । एमाले पनि सरकारको महत्त्वपूर्ण साझेदार भएका कारण एमालेको पनि समर्थन चाहिन्छ । एमालेले डा. शर्मा भएमा आफ्नो विरोध नहुने संकेत दिएको चर्चा आर्थिक क्षेत्रमा छ । उता, कांग्रेस नेता रामचन्द्र पोडेलले पूर्व अर्थसचिव युवराज भुसाललाई अघि सारेका छन् । उनीहरू सम्धी नाता पर्छन् ।
गत शुक्रबार रामेश्वर खनाल, शंकर शर्मा र महाप्रसाद अधिकारीको नाम सिफारिस गर्नका लागि प्रधानमन्त्रीसँग राय माग्दा उनले ‘चिरञ्जीवीलाई पनि राखेर ल्याउनू’ भनेर अह्राएपछि डा. महत पनि अप्ठेरोमा परेका छन् । यदि सिफारिसमा परे उनले नै पड्काउने हुन् कि भन्ने भयले डा. महत उनलाई सिफारिसमा नै नपार्ने सुरमा छन् ।
गभर्नर पद आधा प्रशासनिक र आधा नीति निर्माण गर्ने पद हो । यसका लागि पार्टी क्याडरहरू उचित हुँदैन । अहिलेसम्म डा. तिलक रावलबाहेक अन्य व्यक्ति गभर्नरमा पार्टी क्याडरको हैसियतमा आएका छैनन् । कि राष्ट्र बैंकभित्रैका व्यक्ति भएका छन् भने कि राम्रो प्रशासनिक क्षमता भएका व्यक्तिहरू बनेका छन् ।
यादवप्रसाद पन्तदेखि कुलशेखर शर्मा र भेषबहादुर थापा आफ्ना जमानाका घाघडान थिए । दीपेन्द्रपुरुष ढकाल पनि चर्चित प्रशासक र विज्ञ हुन् । त्यस्तै, विजयनाथ भट्टराईदेखि दीपेन्द्रबहादुर क्षेत्री र युवराज खतिवडा पनि राष्ट्र बैंकभित्रैबाट राम्रो पर्फमेन्स दिएर आएका व्यक्ति हुन् ।
यतिखेर प्रशासनभित्र राम्रो काम गरेका भनिएका रामेश्वर खनाल, नीति निर्माण तहमा आफ्नो क्षमता देखाएका शंकर शर्मा सम्भाि
काठमाडौं । मंगलबार दिउँसो ३ बजे एनबी बैंकको गाडीमा एक महिलालाई साथमा लिएर सीईओ ज्ञानेन्द्रप्रसाद ढुंगाना बांगेमुढा पुगे । उनले त्यहाँ दुई जोर दौरा सुरुवाल नापे र सिलाउन दिए । उनको यो तयारी गभर्नर भएको दिन दौरा सुरुवालमा शपथ ग्रहण गर्न जानका लागि रहेछ ।
तेह्रथुम जिल्लाका कांग्रेस सभापतिका भाइ ज्ञानेन्द्र ढुंगानाका लागि गभर्नरको सपना केही अगाडिसम्म ‘आकाशको फल’ नै थियो । बैंक अफ काठमाडौंका मेनेजर रहेका उनी राष्ट्र बैंकको उपनिर्देशकमा नाम निकालेर जागिर खान गए । पढाइमा अब्बल र खुराफातीमा झनै अब्बल ढुंगाना राष्ट्र बैंकको आन्तरिक प्रतिस्पर्धामा सिधै निर्देशकमा नाम निकाल्न सफल भए । त्यतिबेला उनको संगत बैंकिङ क्षेत्रका धमिरा मानिएको एनबी ग्रुपसँग भइसकेको थियो । राष्ट्र बैंकमा जम्मा सात वर्ष जागिर खाएर राजीनामा दिए अनि एनबी समूहका लक्ष्मीबहादुर श्रेष्ठको पछि लागेर उनी एनसीसी बैंकको जीएम खान पुगे ।
एनसीसी बैंकका सीईयो रत्नराज बज्राचार्यको पदावधि सकिने बेला जीएम बन्न पुगेका उनी सीईओ बन्ने पक्का थियो । तर, त्यसैबेला एनसीसीमा बज्राचार्यपछि पुष्पराज राजकर्णिकारलाई प्रबन्ध निर्देशक बनाएर भित्र्याइयो । त्यसपछि उनी एनबी समूहसँग झगडा गरेर बार्गेनिङ गर्दै एनबी बैंकको सीईओ बन्न पुगे । त्यसलगत्तै एनसीसीबाट पनि राजकर्णिकारलाई राष्ट्र बैंकले कारबाही गरेपछि त्यहाँ अमृतचरण श्रेष्ठलाई ल्याइयो ।
पाँच वर्षअघि गभर्नरको चर्चा हुँदा ज्ञानेन्द्रका भतिजा पर्ने विद्यार्थी नेता राजिव सुजाता कोइरालाका सहयोगी थिए । एमाले नेतृत्वको तत्कालीन सरकारमा कांग्रेसको तर्फबाट नेतृत्व गरेकी सुजाता कोइरालाको भूमिका पनि महत्त्वपूर्ण हुने नै भयो । त्यसबेला डेपुटी गभर्नर रहेको वीरविक्रम रायमाझीलाई ज्ञानेन्द्रले नै सुजाताकहाँ बोकेर लगेका थिए । त्यसपछि कांग्रेसको तर्फबाट गभर्नरको उम्मेदवार उनी नै भए ।
सो निर्णयबाट असन्तुष्ट रहेका डा. रामशरण महत अहिले गभर्नर सिफारिस समितिको संयोजक छन् । त्यतिबेला उनले ‘रायमाझीलाई अघि सारेपछि कांग्रेसले पाउने गभर्नर पद गुम्यो’ भन्दै सुशील कोइरालासँग झगडा गरेका थिए । अहिले डा. महतमाथि तिनै रायमाझीलाई तीन जनाको सिफारिसमा पार्नका लागि ठूलो दबाब छ । अहिले लगभग रायमाझी यो दौडबाट बाहिरिसकेका छन् । उनी चौधरी समूहको कम्पनी युनाइटेड इन्सुरेन्सको सीईओबाट राजीनामा दिएर गभर्नरको दौडमा सरिक भएका थिए । हिजो रायमाझीलाई सहयोग गर्ने र गभर्नरमा लबिङ गर्ने बैंकरहरूलाई डा. युवराज खतिवडाले छानीछानी पेलेको भन्दै अहिले पनि केही बैंकरहरू ज्ञानेन्द्र ढुंगाना वा रायमाझीलाई बनाउनुपर्ने लबिङमा छन् ।
त्यसो त ढुंगानाले यसअघि राजनसिंह भण्डारीलाई खुबै बोकेर हिँडेका थिए । आफूलाई सुजाताको निकै नजिकको मान्छे ठान्ने ढुंगानाले राजनसिंह भण्डारीलाईं १० करोड जम्मा पार्नुस म गभर्नर बनाइदिन्छु भन्दै अघि लगाएका थिए ।
तर, राष्ट्र बैंकदेखि निजी बैंकमा समेत बदनाम रहेका भण्डारीलाई सबैले तिरष्कार गरेपछि उनीहरूको सल्लाहमा नै ढुंगाना आफंै अघि सरेका हुन् ।
ढुंगानाले आफ्ना लागि पैसाको जोहो गर्ने जिम्मा राजनसिंह भण्डारी र निर्मल प्रधानलाई दिएका छन् । उनीहरूले ‘हाम्रो मान्छे गभर्नर बनाउन पाए १० करोड होइन, १० अर्ब कमाउने आइडिया हामीसँग छ’ भन्दै उकासेका छन् ।
सेयर बजारमा एउटा सूचनाको चलखेलमा नै अर्बौं तल–माथि गर्न सकिने दाउ उनीहरूको छ । यस कारण पनि निर्मल प्रधान र राजनसिंह भण्डारीले बैंकरहरू र सेयर बजारका लगानीकर्ताहरूसँग रकम उठाउन सुरु गरिसकेको बताइन्छ । ज्ञानेन्द्र ढुंगानाको नामलाई डा. रामशरण महतले वास्ता नगरेपछि उनीहरू सुजातामार्फत सिधै सुशील कोइरालाकहाँ पुगेका थिए । कोइरालाले चाहिँ जो भए पनि कांग्रेस हुनुपर्‍यो भनेपछि उनीहरूले ‘ज्ञानेन्द्रको ३ पुस्ता कांग्रेस, उनी त गर्भदेखि नै कांग्रेस’ भनेर केहीले सुशीललाई उचाल्न थालेको प्रम निवास स्रोतले बतायो ।
पहिले ठूलै चलखेल गरेका र २० करोडसम्म खर्च गर्नसक्ने भन्दै गफ दिने गरेका राजनसिंह भण्डारी चाहिँ अहिले ज्ञानेन्द्रको गाडी चढेर उनका लागि लबिङमा हिँडेका छन् । उता ज्ञानेन्द्र चाहिँ सीईओको राजीनामा खल्तीमा बोकेर हिँडेका छन् । तीन जनामा सिफारिस हुनका लागि मात्रै पनि उनले जागिर छाड्नुपर्छ । यसका लागि उनले अर्को सीईओ बनाउने व्यक्ति तयार पारेर आफू राजीनामा दिन तयार भएका हुन् । तर, सिफारिसमा पर्दैमा गभर्नर बनिन्छ भन्ने छैन । भोलि बनाइएन भने उनको जागिर पनि जानेछ ।
मन्त्रिपरिषद्ले अर्थमन्त्री डा. रामशरण महतको संयोजकत्वमा  पहिलो गभर्नर हिमालयशमशेर राणा र राष्ट्र बैंकका पूर्व सञ्चालक प्रा.डा. पाथिर्वेश्वर तिमिल्सिनासहितको गभर्नर सिफारिस समिति बनाएको छ । राणा राष्ट्र बैंकका पहिलो गभर्नर, अर्थ सचिव र हिमालयन बैंकका संस्थापक हुन् । डा. तिमिल्सिना आफैं अघिल्लो पटक गभर्नरमा सिफारिस भएका व्यक्ति हुन् । यसअघि उनी राष्ट्र बैंकको सञ्चालक समितिमा पाँच वर्षसम्म सदस्य थिए । समितिलाई सम्भावित गभर्नरका लागि तीन जनाको नाम मन्त्रिपरिषद्मा सिफारिस गर्न अधिकार दिइएको छ । सोही समितिले सिफारिस गरेका तीन नाममध्येबाट सरकारले पाँच वर्षका लागि एक जनालाई गभर्नरमा नियुक्त गर्नेछ ।
सिफारिसभित्र एक जना बहालवाला डेपुटी गभर्नरलाई अनिवार्य रूपमा समावेश गर्नुपर्ने हुन्छ । अहिले गोपाल काफ्ले र महाप्रसाद अधिकारी डेपुटी गभर्नर छन् । काफ्ले नेपाली कांग्रेसनिकट मानिन्छन् भने अधिकारी नेकपा (एमाले) निकट हुन् । अमेरिकाको ग्रिनकार्डसमेत रहेका काफ्ले गत साता मात्रै आफ्नो ग्रिनकार्ड त्यागेका छन् । उनी अजय सुमार्गीलगायत केही व्यापारी र बैंकरहरूको लबिङमा गभर्नर बन्ने दाउमा लागेका छन् । उनकी श्रीमती र सुशील कोइरालासँग निकट सम्बन्ध राख्ने एक महिला अमेरिकामा सँगै बस्ने हुनाले पनि उनले अघिल्लो पटक कांग्रेस कोटामा डेपुटी बन्ने सौभाग्य पाएका थिए । गभर्नरले राष्ट्र बैंकको सञ्चालक समितिको पनि अध्यक्षता गर्नेछन् । अहिलेका गभर्नर डा. युवराज खतिवडाको पाँचबर्से कार्यकाल चैत ५ गते सकिँदैछ ।
उता, डा. तिमिल्सिना र डा. महतको रोजाइमा रामेश्वर खनाल परेका छन् । उनलाई गभर्नर बनाउनका लागि पहल भए पनि उनले भने खासै चासो दिएका छैनन् । राज्यमन्त्रीसरहको पदमा राष्ट्रपति चुरे संरक्षण विकास समितिको अध्यक्ष बनेका खनाल कांग्रेसको कोटामा समानुपातिक उम्मेदवारसमेत हुन् । गभर्नर सिफारिसको लागि कुनै पनि पार्टीमा नरहेको व्यक्ति हुनुपर्ने हुनाले उनलाई पार्टीबाट राजीनामा गराउनुपर्ने तयारी छ । तर, उनले दुवै पदबाट राजीनामा दिएका छैनन् ।
अर्को सम्भावित व्यक्तिमा प्रधानमन्त्रीका वरिष्ठ आर्थिक सल्लाहकार डा. चिरञ्जीवी नेपाल छन् । उनका लागि सुशील कोइरालाले नै पनि बोलिसकेका छन् । तर, प्रधानमन्त्रीको सल्लाहकार समूहका अधिकांश व्यक्ति डा. नेपालको विरुद्धमा छन् । गफ मात्र गर्ने र विषयगत ज्ञान नभएको भन्दै उनको आलोचना हुने गरेको छ । डा. महत पनि नेपालको विरुद्धमा छन् । उनले ‘चिरञ्जीवीले चलाउन सक्दैनन्’ भनेर प्रधानमन्त्रीलाई जवाफ दिइसकेका छन् ।
उता, योजना आयोगका पूर्वउपाध्यक्ष शंकर शर्मा सबैभन्दा बलियो उम्मेदवार हुन् । एमाले पनि सरकारको महत्त्वपूर्ण साझेदार भएका कारण एमालेको पनि समर्थन चाहिन्छ । एमालेले डा. शर्मा भएमा आफ्नो विरोध नहुने संकेत दिएको चर्चा आर्थिक क्षेत्रमा छ । उता, कांग्रेस नेता रामचन्द्र पोडेलले पूर्व अर्थसचिव युवराज भुसाललाई अघि सारेका छन् । उनीहरू सम्धी नाता पर्छन् ।
गत शुक्रबार रामेश्वर खनाल, शंकर शर्मा र महाप्रसाद अधिकारीको नाम सिफारिस गर्नका लागि प्रधानमन्त्रीसँग राय माग्दा उनले ‘चिरञ्जीवीलाई पनि राखेर ल्याउनू’ भनेर अह्राएपछि डा. महत पनि अप्ठेरोमा परेका छन् । यदि सिफारिसमा परे उनले नै पड्काउने हुन् कि भन्ने भयले डा. महत उनलाई सिफारिसमा नै नपार्ने सुरमा छन् ।
गभर्नर पद आधा प्रशासनिक र आधा नीति निर्माण गर्ने पद हो । यसका लागि पार्टी क्याडरहरू उचित हुँदैन । अहिलेसम्म डा. तिलक रावलबाहेक अन्य व्यक्ति गभर्नरमा पार्टी क्याडरको हैसियतमा आएका छैनन् । कि राष्ट्र बैंकभित्रैका व्यक्ति भएका छन् भने कि राम्रो प्रशासनिक क्षमता भएका व्यक्तिहरू बनेका छन् ।
यादवप्रसाद पन्तदेखि कुलशेखर शर्मा र भेषबहादुर थापा आफ्ना जमानाका घाघडान थिए । दीपेन्द्रपुरुष ढकाल पनि चर्चित प्रशासक र विज्ञ हुन् । त्यस्तै, विजयनाथ भट्टराईदेखि दीपेन्द्रबहादुर क्षेत्री र युवराज खतिवडा पनि राष्ट्र बैंकभित्रैबाट राम्रो पर्फमेन्स दिएर आएका व्यक्ति हुन् ।
यतिखेर प्रशासनभित्र राम्रो काम गरेका भनिएका रामेश्वर खनाल, नीति निर्माण तहमा आफ्नो क्षमता देखाएका शंकर शर्मा सम्भावित गभर्नरमा देखिएका छन् भने पार्टी क्याडरकै हिसाबले अन्य व्यक्तिहरूको दौडधुप पनि जारी छ । हिमालयशमशेर राणा र पार्थिवेश्वर तिम्सिनाको निवासमा बिहानै देखिने भीडमा बैंकरहरू र राष्ट्र बैंकका पुराना कर्मचारीहरू कैंयौ छन् । सिफारिसमा परे अझै एक साता चलखेल गर्न पाइन्छ भनेर लागिपरेका व्यक्ति धेरै भएकाले सिफारिस समितिको बैठकसमेत बस्न सकेको छैन । सोमबार बस्ने भनेको बैठक अनौपचारिक रुपमा मात्र बसेको बताइएको छ । यसबाहेक राणा र तिम्सिनाको भूमिका समितिमा कम हुने र डा. महतले चाहेको व्यक्ति नै गभर्नर हुने निश्चित भने छ । किनभने, अन्य नियुक्तिहरूमा डा. महतलाई सुशील कोइरालाले क्रस गरे पनि यसमा डा. महतको अडानले काम गर्नेमा शंका छैन ।
तर, सत्ता साझेदार एमालेले चाहिँ यति सजिलै सहमति दिने सम्भावना छैन । अघिल्लो पटक एमालेको प्रधानमन्त्री र अर्थमन्त्री हुँदा पनि कांग्रेसले राष्ट्रिय योजना आयोगको उपाध्यक्ष लिएर मात्रै गभर्नरमा सहमति दिएको नजिर एमालेले तेस्र्याएको छ । वत गभर्नरमा देखिएका छन् भने पार्टी क्याडरकै हिसाबले अन्य व्यक्तिहरूको दौडधुप पनि जारी छ । हिमालयशमशेर राणा र पार्थिवेश्वर तिम्सिनाको निवासमा बिहानै देखिने भीडमा बैंकरहरू र राष्ट्र बैंकका पुराना कर्मचारीहरू कैंयौ छन् । सिफारिसमा परे अझै एक साता चलखेल गर्न पाइन्छ भनेर लागिपरेका व्यक्ति धेरै भएकाले सिफारिस समितिको बैठकसमेत बस्न सकेको छैन । सोमबार बस्ने भनेको बैठक अनौपचारिक रुपमा मात्र बसेको बताइएको छ । यसबाहेक राणा र तिम्सिनाको भूमिका समितिमा कम हुने र डा. महतले चाहेको व्यक्ति नै गभर्नर हुने निश्चित भने छ । किनभने, अन्य नियुक्तिहरूमा डा. महतलाई सुशील कोइरालाले क्रस गरे पनि यसमा डा. महतको अडानले काम गर्नेमा शंका छैन ।
तर, सत्ता साझेदार एमालेले चाहिँ यति सजिलै सहमति दिने सम्भावना छैन । अघिल्लो पटक एमालेको प्रधानमन्त्री र अर्थमन्त्री हुँदा पनि कांग्रेसले राष्ट्रिय योजना आयोगको उपाध्यक्ष लिएर मात्रै गभर्नरमा सहमति दिएको नजिर एमालेले तेस्र्याएको छ ।