२० असार २०७५, बुधबार ०५:३९ बुधवार साप्ताहिक, नयाँबानेश्वर, काठमाण्डौं

जाने बेला बलिको बोका

काठमाडौं । ‘धान खाने मुसा चोट पाउने भ्यागुता’ । अहिले यो उखान परीक्षा नियन्त्रक अम्बिकाप्रसाद रेग्मीको जीवनमा मिल्न पुगेको छ । केही महिनापछि नै उमेर हदका कारण सेवानिवृत्त हुन लागेका परीक्षा नियन्त्रक कार्यालयका परीक्षा नियन्त्रक रेग्मीलाई केही दिनअघि कारबाहीस्वरूप शिक्षा मन्त्रालयमा तानिएको छ ।

२०७४ सालको माध्यमिक शिक्षा परीक्षा (एसइई) को परीक्षा फल प्रकाशित हुँदा त्रुटि भएको पाइएपछि शिक्षा, विज्ञान तथा प्रविधिमन्त्री गिरिराजमणि पोखरेलले रेग्मीलाई कारबाहीस्वरूप मन्त्रालयमा तानेका हुन् । सो परीक्षा फलमा प्राविधिक त्रुटि देखिएपछि मन्त्रालयले छानबिन समिति गठन गरेको थियो र सोही समितिको प्रतिवेदनका आधारमा रेग्मीलाई कारबाही गरिएको हो ।

तर, छानबिन समितिको प्रतिवेदनका आधारमा टेकेर परीक्षा नियन्त्रक रेग्मीलाई कारबाही गरे पनि उनलाई बलीको बोका बनाइएको बताइन थालिएको छ । एसईईको परीक्षा फल प्रकाशित गरेकै दिन व्यापक त्रुटि भएपछि भोलिपल्ट सच्याइएको थियो । तर, नैतिक रूपले परीक्षा नियन्त्रक रेग्मी जिम्मेवार रहे पनि शैक्षिक जनशक्ति शाखाका इन्जिनियर नसिब आचार्यका कारण परीक्षाफल प्रकाशित हुँदा त्रुटि हुन पुगेको थियो । इन्जिनियर आचार्यले परीक्षा नियन्त्रक रेग्मीलाई ‘सबै तयारी पूरा भयो, परीक्षाफल प्रकाशित गर्दा हुन्छ’ भनेर जानकारी दिएपछि रेग्मीले सहमति जनाएका थिए । तर, इन्जिनियर आचार्यको विश्वासमा पर्दा परीक्षा फल त्रुटिपूर्ण मात्र निस्किएन, रेग्मी कारबाहीको भागीदार पनि हुनुप¥यो ।

आगामी भदौमा सेवानिवृत्त हुन लागेका रेग्मीलाई दुई महिनाअघि कारबाही गर्दा जागिरबाट बिदा हुने बेला उनले कारबाहीको दाग बोकेर जानुपर्ने भएको छ । शिक्षामन्त्रीले पत्रकार सम्मेलन नै गरेर ‘विस्तृत प्रतिवेदन अध्ययनपछि थप कारबाही गरिनेछ, अहिलेलाई नियन्त्रकलाई कारबाहीस्वरूप मन्त्रालय तानिएको’ कुरा बताएपछि रेग्मीलाई थप पीडा भएको बुझिएको छ । केही महिनापछि नै अनिवार्य अवकाशमा जान लागेका रेग्मीले यसअघि स्वैच्छिक अवकाशका लागि निवेदन दिएका थिए । तर, सामान्य प्रशासन मन्त्रालयले स्वैच्छिक अवकाश स्थगित गरेपछि उनले भदौसम्म कुर्नुपरेको हो । रेग्मीको ठाउँमा पाठ्यक्रम विकास केन्द्रका कार्यकारी निर्देशक कृष्णप्रसाद काप्रीलाई पठाइएको छ ।

तत्कालीन परीक्षा नियन्त्रक रेग्मीलाई कारबाही गरे पनि एसईईको परीक्षाफल निकाल्ने क्रममा गम्भीर त्रुटि गर्ने इन्जिनियर आचार्यसहित अरू कर्मचारीहरूलाई कारबाही हुने वा नहुने विषयमा मन्त्रालय मौन रहेको छ एसईईको परीक्षा फलमा त्रुटि देखिएपछि मन्त्रालयले असार ११ गते शिक्षक सेवा आयोगका प्रशासकीय प्रमुख डा. तुलसीप्रसाद थपलियाको संयोजकत्वमा तीन सदस्यीय छानबिन समिति गठन गरेको थियो । अक्षरांकन प्रणालीको उक्त परीक्षामा नियमिततर्फ ४ लाख ५१ हजार ५ सय ३२ विद्यार्थीले सहभागिता जनाएका थिए । तर, परीक्षाफल प्रकाशित भएको दिनभन्दा भोलिपल्ट कतिपय विद्यार्थीहरूको ग्रेट प्वाइन्ट एभरेज र ग्रेडसिट सुधारसहित संशोधन भएको थियो । त्यसपछि मात्रै परीक्षा फल सार्वजनिक हुँदा त्रुटि भएको कुरा पत्ता लागेको थियो । यसैबीच, राष्ट्रिय परीक्षा बोर्डले ग्रेड सुधारका लागि मौका परीक्षाको तयारी गरिरहेको बेला परीक्षा नियन्त्रकलाई कारबाहीस्वरूप मन्त्रालय तानिएको छ ।

hfg] a]nf alnsf] af]sf

sf7df8f}+ . …wfg vfg] d’;f rf]6 kfpg] Eofu’tfÚ . clxn] of] pvfg k/LIff lgoGqs clDasfk|;fb /]UdLsf] hLjgdf ldNg k’u]sf] 5 . s]xL dlxgfkl5 g} pd]/ xbsf sf/0f ;]jflgj[Q x’g nfu]sf k/LIff lgoGqs sfof{nosf k/LIff lgoGqs /]UdLnfO{ s]xL lbgcl3 sf/afxL:j¿k lzIff dGqfnodf tflgPsf] 5 .

@)&$ ;fnsf] dfWolds lzIff k/LIff -P;OO{_ sf] k/LIff kmn k|sflzt x’Fbf q’l6 ePsf] kfOPkl5 lzIff, lj1fg tyf k|ljlwdGqL lul//fhdl0f kf]v/]nn] /]UdLnfO{ sf/afxL:j¿k dGqfnodf tfg]sf x’g\ . ;f] k/LIff kmndf k|fljlws q’l6 b]lvPkl5 dGqfnon] 5fglag ;ldlt u7g u/]sf] lyof] / ;f]xL ;ldltsf] k|ltj]bgsf cfwf/df /]UdLnfO{ sf/afxL ul/Psf] xf] .

t/, 5fglag ;ldltsf] k|ltj]bgsf cfwf/df 6]s]/ k/LIff lgoGqs /]UdLnfO{ sf/afxL u/] klg pgnfO{ anLsf] af]sf agfOPsf] atfOg yflnPsf] 5 . P;O{O{sf] k/LIff kmn k|sflzt u/]s} lbg Jofks q’l6 ePkl5 ef]lnkN6 ;RofOPsf] lyof] . t/, g}lts ¿kn] k/LIff lgoGqs /]UdL lhDd]jf/ /x] klg z}lIfs hgzlQm zfvfsf OlGhlgo/ gl;a cfrfo{sf sf/0f k/LIffkmn k|sflzt x’Fbf q’l6 x’g k’u]sf] lyof] . OlGhlgo/ cfrfo{n] k/LIff lgoGqs /]UdLnfO{ …;a} tof/L k”/f eof], k/LIffkmn k|sflzt ubf{ x’G5Ú eg]/ hfgsf/L lbPkl5 /]UdLn] ;xdlt hgfPsf lyP . t/, OlGhlgo/ cfrfo{sf] ljZjf;df kbf{ k/LIff kmn q’l6k”0f{ dfq lgl:sPg, /]UdL sf/afxLsf] efuLbf/ klg x’g’k¥of] .

cfufdL ebf}df ;]jflgj[Q x’g nfu]sf /]UdLnfO{ b’O{ dlxgfcl3 sf/afxL ubf{ hflu/af6 labf x’g] a]nf pgn] sf/afxLsf] bfu af]s]/ hfg’kg]{ ePsf] 5 . lzIffdGqLn] kqsf/ ;Dd]ng g} u/]/ …lj:t[t k|ltj]bg cWoogkl5 yk sf/afxL ul/g]5, clxn]nfO{ lgoGqsnfO{ sf/afxL:j¿k dGqfno tflgPsf]Ú s’/f atfPkl5 /]UdLnfO{ yk kL8f ePsf] a’lemPsf] 5 . s]xL dlxgfkl5 g} clgjfo{ cjsfzdf hfg nfu]sf /]UdLn] o;cl3 :j}lR5s cjsfzsf nflu lgj]bg lbPsf lyP . t/, ;fdfGo k|zf;g dGqfnon] :j}lR5s cjsfz :ylut u/]kl5 pgn] ebf};Dd s’g'{k/]sf] xf] . /]UdLsf] 7fpFdf kf7\oqmd ljsf; s]Gb|sf sfo{sf/L lgb]{zs s[i0fk|;fb sfk|LnfO{ k7fOPsf] 5 .

tTsfnLg k/LIff lgoGqs /]UdLnfO{ sf/afxL u/] klg P;O{O{sf] k/LIffkmn lgsfNg] qmddf uDeL/ q’l6 ug]{ OlGhlgo/ cfrfo{;lxt c¿ sd{rf/Lx¿nfO{ sf/afxL x’g] jf gx’g] ljifodf dGqfno df}g /x]sf] 5 P;O{O{sf] k/LIff kmndf q’l6 b]lvPkl5 dGqfnon] c;f/ !! ut] lzIfs ;]jf cfof]usf k|zf;sLo k|d’v 8f= t’n;Lk|;fb yklnofsf] ;+of]hsTjdf tLg ;b:oLo 5fglag ;ldlt u7g u/]sf] lyof] . cIf/f+sg k|0ffnLsf] pQm k/LIffdf lgoldttkm{ $ nfv %! xhf/ % ;o #@ ljBfyL{n] ;xeflutf hgfPsf lyP . t/, k/LIffkmn k|sflzt ePsf] lbgeGbf ef]lnkN6 sltko ljBfyL{x¿sf] u|]6 KjfOG6 Pe/]h / u|]8l;6 ;’wf/;lxt ;+zf]wg ePsf] lyof] . To;kl5 dfq} k/LIff kmn ;fj{hlgs x’Fbf q’l6 ePsf] s’/f kQf nfu]sf] lyof] . o;}aLr, /fli6«o k/LIff af]8{n] u|]8 ;’wf/sf nflu df}sf k/LIffsf] tof/L ul//x]sf] a]nf k/LIff lgoGqsnfO{ sf/afxL:j¿k dGqfno tflgPsf] 5 .