९ माघ २०७५, बुधबार ०७:२७ बुधवार साप्ताहिक, नयाँबानेश्वर, काठमाण्डौं

किन रोकियो विद्युत् नियमन आयोग

काठमाडौं । सरकारले केही दिन अघि राष्ट्रिय प्राकृतिक स्रोत तथा वित्त आयोग, राष्ट्रिय दलित आयोग, राष्ट्रिय समावेशी आयोग, मधेसी आयोग र मुस्लिम आयोगको अध्यक्ष चयन गरेको छ । यसबाहेक जनजाति, थारू र महिला आयोगका अध्यक्ष तथा पदाधिकारीहरूका लागि समेत एउटै सूचनामार्फत उम्मेवारहरू माग गरे पनि ती पदहरूमा भने अझै नियुक्ति गरेको छैन ।

माथिल्लो तहमा भागबन्डाका कुरा नमिल्दा ती निकायहरू रिक्त राखिएको छ भने केही उम्मेदवारका नाममा प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीसमेत अनिच्छुक देखिएकाले निर्णय हुन नसकेको मन्त्रिपरिषद् स्रोेतले जानकारी दिएको छ । यीबाहेक ऊर्जा क्षेत्रको एक महतवपूर्ण आयोग भने अझै अलपत्र छ । मूल्य निर्धारण, विद्युत् प्राधिकरणको समग्र अनुगमन र विभिन्न हाइड्रो आयोजनाहरूको सम्भाव्यता अध्ययनदेखि नियमन गर्ने नेपाल विद्युत् नियमन आयोग भने अझै गठन हुन सकेको छैन । ऊर्जा मन्त्रालयले सो आयोग गठनका लागि एक अध्यक्ष र चार सदस्य पदमा विभिन्न व्यक्तिहरूको नाम छनोट गरेर पठाएको पनि महिनौं भइसकेको छ । तर, आयोगका अध्यक्ष्यका रूपमा सिफारिस गरेका निवर्तमान ऊर्जा सचिव अनुपकुमार उपाध्यायको सम्बन्धमा प्रधानमन्त्री ओली अनिच्छुक देखिएकाले सो प्रस्ताव नै मन्त्रिपरिषद्मा अड्किएको बताइन्छ । सुरुमा प्रधानमन्त्री ओली उपाध्यायका पक्षमा सकारात्मक रहे पनि पछि उनका प्रमुख सल्लाहकार विष्णु रिमालले प्रधानमन्त्री ओलीलाई उपाध्यायविरुद्ध कुरा लगाएर विपक्षमा उभ्याउन सफल भएका थिए । सो पद ताकेर बसेका विद्युत् विकास विभागका महानिर्देशक इन्जिनियर डीबी सिंहलाई अध्यक्ष बनाउन प्रमुख सल्लाहकार रिमाल सुरुदेखि नै लागेका थिए । तर, मन्त्रालयका सचिव डा. सञ्जय शर्माको संयोजकत्वमा रहेको छनोट कमिटीले उपाध्यायलाई अध्यक्ष र अन्य चार सदस्यका लागि सिफारिस गरेको थियो । सिंह पहिलो सूचीबाट बाहिरिएपछि आफूले भनेजस्तो नहुने भयो भन्दै रिमालले नै सो फाइल रोकेको बताइएको छ । छनोट समितिमा डा. मेग विक र तोया अधिकारीसमेत थिए । प्राप्त आवेदनहरूका आधारमा बायोडाटा, अन्तर्वार्ता र प्रस्तुतीकरणपछि महिला, जनजाति समेतलाई आधार बनाएर छनोट समितिले सो नामहरू सिफारिस गरेको दाबी गरेको छ । ऊर्जा क्षेत्र राम्रो बुझेको भन्दै ऊर्जामन्त्री वर्षमान पुन सकारात्मक भएर नै सो स्थानमा पठाउने सल्लाह भएमुताबिक उपाध्यायलाई राजिनामा दिन लगाइए पनि रिमालको स्वार्थको कारण सो आयोग गठन अझैं नहुँदा उपाध्यायलगायतको टिम तनावमा परेको बताइएको छ । कानुनतः एक वर्ष अघिदेखि नै सक्रिय भइसकेको नियमन आयोग नेपालको ऊर्जा क्षेत्रका लागि महतवपूर्ण निकायका रूपमा हेरिएको छ । मन्त्रालय स्रोतका अनुसार सदस्यका लागि सिफारिस भएकामा रामप्रसाद धिताल, रामेश्वर कलवार, रामकृष्ण खतिवडा र भागिरथी भट्टराई ज्ञवाली रहेका छन् । छनोट समितिको सिफारिसलाई मन्त्रिपरिषद्ले अनुमोदन गरेपछि मात्र उनीहरूको नियुक्ति हुनेछ । उपाध्यायले खुला प्रतिस्पर्धाको अन्तिम मितिको दुई दिनअघि मात्र ऊर्जा सचिवबाट राजीनामा दिएर अध्यक्षका लागि आवेदन दिएका थिए । दुई दशकभन्दा बढी ऊर्जा क्षेत्रमै बिताएका उपाध्याय अनुभवी र विषयविज्ञका रूपमा चिनिन्छन् ।

 

 

lsg /f]lsof] ljB’t\ lgodg cfof]u

sf7df8f}+ . ;/sf/n] s]xL lbg cl3 /fli6«o k|fs[lts ;|f]t tyf ljQ cfof]u, /fli6«o blnt cfof]u, /fli6«o ;dfj]zL cfof]u, dw];L cfof]u / d’l:nd cfof]usf] cWoIf rog u/]sf] 5 . o;afx]s hghflt, yf¿ / dlxnf cfof]usf cWoIf tyf kbflwsf/Lx¿sf nflu ;d]t Pp6} ;”rgfdfkm{t pDd]jf/x¿ dfu u/] klg tL kbx¿df eg] cem} lgo’lQm u/]sf] 5}g .

dflyNnf] txdf efuaG8fsf s’/f gldNbf tL lgsfox¿ l/Qm /flvPsf] 5 eg] s]xL pDd]bjf/sf gfddf k|wfgdGqL s]kL zdf{ cf]nL;d]t clgR5’s b]lvPsfn] lg0f{o x’g g;s]sf] dlGqkl/ifb\ ;|f]]tn] hfgsf/L lbPsf] 5 . oLafx]s pmhf{ If]qsf] Ps dxŒjk”0f{ cfof]u eg] cem} cnkq 5 . d”No lgwf{/0f, ljB’t\ k|flws/0fsf] ;du| cg’udg / ljleGg xfO8«f] cfof]hgfx¿sf] ;DefJotf cWoogb]lv lgodg ug]{ g]kfn ljB’t\ lgodg cfof]u eg] cem} u7g x’g ;s]sf] 5}g . pmhf{ dGqfnon] ;f] cfof]u u7gsf nflu Ps cWoIf / rf/ ;b:o kbdf ljleGg JolQmx¿sf] gfd 5gf]6 u/]/ k7fPsf] klg dlxgf}+ eO;s]sf] 5 . t/, cfof]usf cWoIosf ¿kdf l;kmfl/; u/]sf lgjt{dfg pmhf{ ;lrj cg’ks’df/ pkfWofosf] ;DaGwdf k|wfgdGqL cf]nL clgR5’s b]lvPsfn] ;f] k|:tfj g} dlGqkl/ifb\df cl8\sPsf] atfOG5 . ;’?df k|wfgdGqL cf]nL pkfWofosf kIfdf ;sf/fTds /x] klg kl5 pgsf k|d’v ;Nnfxsf/ lji0f’ l/dfnn] k|wfgdGqL cf]nLnfO{ pkfWofolj?4 s’/f nufP/ ljkIfdf pEofpg ;kmn ePsf lyP . ;f] kb tfs]/ a;]sf ljB’t\ ljsf; ljefusf dxflgb]{zs OlGhlgo/ 8LaL l;+xnfO{ cWoIf agfpg k|d’v ;Nnfxsf/ l/dfn ;’?b]lv g} nfu]sf lyP . t/, dGqfnosf ;lrj 8f= ;~ho zdf{sf] ;+of]hsTjdf /x]sf] 5gf]6 sld6Ln] pkfWofonfO{ cWoIf / cGo rf/ ;b:osf nflu l;kmfl/; u/]sf] lyof] . l;+x klxnf] ;”rLaf6 aflxl/Pkl5 cfkm”n] eg]h:tf] gx’g] eof] eGb} l/dfnn] g} ;f] kmfOn /f]s]sf] atfOPsf] 5 . 5gf]6 ;ldltdf 8f= d]u ljs / tf]of clwsf/L;d]t lyP . k|fKt cfj]bgx¿sf cfwf/df afof]8f6f, cGtjf{tf{ / k|:t’tLs/0fkl5 dlxnf, hghflt ;d]tnfO{ cfwf/ agfP/ 5gf]6 ;ldltn] ;f] gfdx¿ l;kmfl/; u/]sf] bfaL u/]sf] 5 . pmhf{ If]q /fd|f] a’em]sf] eGb} pmhf{dGqL jif{dfg k’g ;sf/fTds eP/ g} ;f] :yfgdf k7fpg] ;Nnfx ePd’tflas pkfWofonfO{ /flhgfdf lbg nufOP klg l/dfnsf] :jfy{sf] sf/0f ;f] cfof]u u7g cem}+ gx’Fbf pkfWofonufotsf] l6d tgfjdf k/]sf] atfOPsf] 5 . sfg’gtM Ps jif{ cl3b]lv g} ;lqmo eO;s]sf] lgodg cfof]u g]kfnsf] pmhf{ If]qsf nflu dxŒjk”0f{ lgsfosf ¿kdf x]l/Psf] 5 . dGqfno ;|f]tsf cg’;f/ ;b:osf nflu l;kmfl/; ePsfdf /fdk|;fb lwtfn, /fd]Zj/ snjf/, /fds[i0f vltj8f / eflu/yL e§/fO{ 1jfnL /x]sf 5g\ . 5gf]6 ;ldltsf] l;kmfl/;nfO{ dlGqkl/ifb\n] cg’df]bg u/]kl5 dfq pgLx¿sf] lgo’lQm x’g]5 . pkfWofon] v’nf k|lt:kwf{sf] clGtd ldltsf] b’O{ lbgcl3 dfq pmhf{ ;lrjaf6 /fhLgfdf lbP/ cWoIfsf nflu cfj]bg lbPsf lyP . b’O{ bzseGbf a9L pmhf{ If]qd} latfPsf pkfWofo cg’ejL / ljifolj1sf ¿kdf lrlgG5g\ .