२९ श्रावण २०७१, बिहीबार ०९:०८ बुधवार साप्ताहिक, नयाँबानेश्वर, काठमाण्डौं

प्राधिकरणमा ‘स्याल’को रजाइँ

काठमाडौं । नेपाल दूरसञ्चार प्राधिकरणको नाममा विभिन्न बैंकमा मौज्दात रहेको १८ अर्ब रुपियाँमा प्राधिकरण व्यवस्थापनले मनोमानी गरेको छ । नेपाल दूरसञ्चार प्राधिकरण र सोही मातहत रहेको ग्रामीण दूरसञ्चार कोषतर्फका विभिन्न बैंकहरूको बचत तथा मुद्दती खातामा जम्मा गरेको रकममा व्यवस्थापनका कर्मचारीहरूले व्यापक कमिसन लिएर खाता सञ्चालन गर्दै आएका छन् ।
पदाधिकारी नभएको मौकामा कार्यकारी प्रमुखको निमित्त जिम्मेवारी पाएका आनन्दराज खनाल र लेखा प्रमुख पुरुषोत्तम खनाल मिलेर बिना प्रतिस्पर्धा विभिन्न बैंकसँग अग्रिम कमिसन लिएर बचत गर्ने गरेको स्रोतको दाबी छ । मुद्दती खातामा सर्वसाधारणको बचतमा समेत १२ देखि १४ प्रतिशत ब्याज  पाइने गरेकोमा प्राधिकरणले भने ५ प्रतिशतसम्ममा पैसा बचत गरेको छ । सोही तथ्यांकको आधारमा लेखापरीक्षण प्रतिवेदनले समेत ‘उच्चतम ब्याज दिने बैंकमा मुद्दती निक्षेप कायम नगरी कम ब्याजदर दिने बैंकमा मुद्दती कायम गर्ने आधार यकिन हुन नसकेको’ भन्दै प्रश्न उठाएको छ ।  प्रतिवेदनमा उच्चतम ब्याज दिने बैंकहहरू प्राइम कमर्सियल, लक्ष्मी, एसबीआई, नेपाल इन्भेष्टमेन्ट, हिमालयन, एभरेष्ट, नबिल आदिमा प्राथमिकता क्रम निर्धारण गरी मुद्दती निक्षेप कायम गर्नुपर्नेमा कम ब्याजदर दिने नबिल, एभरेष्ट, हिमालयन र एनआईसी बैंकमा लगानी गरेको भन्दै कारण माग
गरेको छ ।
त्यस्तै, प्राधिकरणमा जम्मा हुने कोषको अधिकतम प्रतिफल प्राप्त हुने बैंकमा जम्मा गर्ने सम्बन्धमा बैंकहरूको अवस्थालाई विश्लेषण गर्न परामर्शदाता नियुक्ति गरी त्यसको प्रतिवेदनको आधारमा बैंकहरूमा रकम जम्मा गर्ने र त्यस्तो विश्लेषण हचुवा  भएको प्रतिवेदनमा उल्लेख छ । प्रतिवेदनको ८.५.१ मा भनिएको छ –‘नेपाल दूरसञ्चार प्राधिकरणले दूरसञ्चार सेवा प्रदायकबाट ग्रामीण दूरसञ्चार विकास कोष तथा सेवाबाट प्राप्त गरेको आम्दानी सीमित बैंकमा मुद्दती निक्षेपमा जम्मा गर्ने गरेको पाइयो ।  प्राधिकरणसँग रहेको अर्बौ रकम यसरी जोखिमको क्षेत्र पहिचान नगरी हचुवाको भरमा सीमित बैंकमा मुद्दती निक्षेप कायम गरेको पाइयो ।’
लेजर र बैंक विवरण फरक
लेखापरीक्षण प्रतिवेदनमा लेजर र बैंक विवरणमा मौज्दात रकम फरक परेको उल्लेख छ । अधिकांश खातामा लेजर विवरण बढी र बैंक विवरण कम देखिएपछि प्रतिवेदनमा पनि दोहोरो अंक नै कायम गरिएको छ । यसले पनि हिसाब विवरण गोलमाल भएको प्रस्ट पार्दछ । नबिल बैंकमा दूरसञ्चार कोषतर्फ राखिएको विवरणमा लेजरतर्फ ३ करोड ५२ लाख ८१ हजार उल्लेख गरिएको छ । ०१०६०११४४४०१ खाता नम्बर रहेको सो खाताको बैंक विवरणमा भने १ करोड २५ लाख ६६ हजार मात्र देखिएको छ ।
अधिकांशमा न्यून ब्याज
प्राधिकरणको खातामध्ये एभरेष्ट बैंकसँग ४ वटा खातामध्ये सबैको ब्याजदर ७.५ प्रतिशत छ भने हिमालयन बैंकमा रहेका २ खातामध्ये एउटाको ब्याजदर ९ र अर्कोको ६.२५ रहेको छ । त्यस्तै, ३ खाता रहेको इन्भेष्टमेन्ट बैंकमध्ये एउटामा ५ अर्कोमा ५.५ र अर्कोमा ९ प्रतिशत ब्याजदर तोकिएको छ । त्यस्तै, लक्ष्मी बैंकमा रहेको डलर खाताको २.५ प्रतिशत र अर्को खाताको ९ प्रतिशत ब्याज तोकिएको छ । त्यस्तै, इन्भेष्टमेन्ट बैंकका खातामा ब्याजदर ५, लक्ष्मीमा ६, सिद्धार्थमा ५, ५ं.७५ र ६ प्रतिशत ब्याजदर रहेको छ । जम्मा १८ अर्ब रुपियाँमध्ये कोषतर्फ ८ अर्ब र प्राधिकरणको आफ्नै खातामा १० अर्ब रहेको छ । त्यो रकम विभिन्न बैंकका ३१ खातामा राखिएको छ । निमित्त कार्यकारी प्रमुख आनन्दराज खनाल र लेखा प्रमुख पुरुषोत्तम खनालको व्यक्तिगत तजबिज र कमिसनका आधारमा मौज्दात जम्मा गर्न बैंक चयन गरिने प्राधिकरणका एक सदस्यले बताए ।  २०७० असार ३१ सम्म मौज्दात रकम
प्राधिकरणतर्फ
नबिल बैंक    २ अर्ब १४ करोड ६२ लाख ८७ हजार
नागरीक लगानी कोष कल्याण कोष        ६८ लाख ८२ हजार
नागरीक लगानी कोष  उपदान कोष    १ करोड ७ लाख ९९ हजार
नबिल बैंक    २० लाख ९८ हजार
हिमालयन बैंक    ८१ लाख ४५ हजार
एभरेष्ट बैंक    १ करोड ६९ लाख २२ हजार
लक्ष्मी बैंक    २ लाख ६ हजार
मेगा बैंक    २६ करोड ३ लाख १९ हजार
नेपाल इन्भेष्टमेन्ट बैंक    २ करोड ७ लाख २७ हजार
नबिल कर्मचारी सापटी    ६८ हजार
एभरेष्ट    ४ अर्ब ३८ करोड
हिमालयन    ४९ करोड ९३  ४० हजार
नेपाल इन्भेष्टमेन्ट बैंक    ८८ करोड ९८ लाख ४८ हजार
लक्ष्मी बैंक डलर    १ करोड ८ लाख ५९ हजार
लक्ष्मी बैंक    ६० करोड

ग्रामीण दूरसञ्चार कोष तर्फ
नबिल बैक    १ करोड २५ लाख ६६ हजार
हिमालयन    ४९ हजार
प्राइम कमर्शीयल बैंक    ७९ लाख ६३ हजार
लक्ष्मी बैंक    ३९ लाख ५९ हजार
राष्टिङय वाणिज्य बैंक    २ करोड ३८ लाख २६ हजार
नेपाल इन्भेष्टमेन्ट बैंक    ६७ लाख ७५ हजार
नेपाल इन्भेष्टमेन्ट बैंक    २० करोड ८५ लाख
हिमालयन बैंक    ४४ करोड २६ लाख
एभरेष्ट बैंक    ५३ करोड
प्राइम कमर्शीयल बैंक    ४३ करोड ८७ लाख
लक्ष्मी बैंक    ७२ करोड
एनआइस िबैंक    १० करोड
राष्टिङ वाणिज्य बैंक    २ अर्ब
सिद्धार्थ बैंक    ५५ करोड १० लमख ७१ हजार
नेपाल बैंक लि    ५० करोड