५ पुष २०७४, बुधबार ०७:०२ बुधवार साप्ताहिक, नयाँबानेश्वर, काठमाण्डौं

फिल्म चलाउने भद्दा तरिका

अब नेपाली फिल्म चलाउन अन्य विकल्पको सहयोग लिन आवश्यक भएको हो ? अहिले फिल्म–हलहरूमा प्रदर्शित एक नेपाली फिल्मले दर्शकबीच एक आकर्षक ‘अफर’ पस्किएसँगै यस्तो प्रश्न सतहमा उत्रिएका छन् । चलचित्र ‘माई लभ’को निर्माण पक्षले सो फिल्म हेर्ने एक दर्शकलाई जापान घुमाउने आकर्षक अफर राखेको छ । नेपाली फिल्म हलमा सो चलचित्र हेर्ने एक दर्शकलाई गोलाप्रथाका माध्यमद्वारा छनोट गरेर जापान घुमाउने र जापानमा पनि सो चलचित्र प्रदर्शन गराउने एक आकर्षक योजना अघि सारेपछि त्यसले नेपाली चलचित्र वृत्तमा सामान्य तरंग उब्जाउन पुगेको छ । केही दिनपूर्व सो फिल्मको निर्माण पक्षले यस्तो घोषणा गरेसँगै अब नेपाली फिल्म सहज रूपमा चल्ने समयको अन्त्य भएछ भन्ने बोध गराएको छ र फिल्म चलाउन हल्लाखल्ला, आकर्षक योजना र अन्य गैरमाध्यम अपनाउन बाध्य हुनुपर्ने यथार्थलाई समेत संकेत गरेको छ ।

विगतमा पनि आफ्नो लगानीको फिल्म चलाउन निर्माण पक्षले यस्ता गैरफिल्मी माध्यमहरू नअपनाउने गरेका होइनन् । दर्शकहरूलाई हलसम्म नजिक्याउन फिल्म निर्माताहरूले अनेक उपाय र प्रयत्न गर्ने गरेका तथ्य जीवितै छ । यसरी फिल्म चलाउन अनेक हतकण्डा अपनाउने फिल्म निर्माताहरूका प्रयत्नले कतिसम्म सार्थक मोड प्राप्त ग¥यो, यो मूल्यांकनकै विषय हो । तर, विगतमा पछ्याइएका तरिकाहरूलाई नै पछ्याएर फिल्म चलाउने सोचबाट नेपाली फिल्मका लगानीकर्ताहरूमाथि उठ्न सकेका छैनन् भन्ने उदाहरण ‘माई लभ’को जापान घुमाउने आकर्षक अफरसँग जोडिएका विषय हुन् ।

नेपालमा हरेक वर्ष उल्लेख्य संख्यामा फिल्म निर्माण हुन्छन् । निर्माण भएका फिल्महरूमध्ये कति गुमनाम हुन पुग्छन्, कतिचाहिँ हलहरूमा एकाध दिन चलेर उत्रिन्छन् । कतिपय फिल्म भने मिडियाका कारण र फिल्म निर्माताहरूको मिडियासँगको पहुँचका आधारमा केही दिनसम्म हलमा चल्छन् । यो नै अहिले नेपाली फिल्मको यथार्थ पक्ष हो । एकाध फिल्म मात्र दर्शकको अपार स्नेह र सद्भाव बटुल्न सक्षम भएका छन् । खासगरी, फिल्म कर्मलाई गम्भीर रूपमा लिने, बदलिँदो समयका दर्शकको मनोभावनालाई छुने कथावस्तु पस्किन सक्ने र फिल्म निर्माण गरेर लगानी नडुब्ने तहभन्दा माथि उठेर सोच्ने लगानीकर्ताले नै पछिल्लो समयमा फिल्म निर्माण र प्रदर्शनमा बाजी मारेका छन् भन्दा अत्युक्ति नहोला ।

त्यसो त फिल्म निर्माणमा आमवर्गको दर्शकका अभिरुचि पनि सँगै जोडिएर आउनु अनिवार्यजस्तै देखिँदै गएको छ । जुन फिल्म आमदर्शकको अभिरुचि क्षेत्रभित्र पर्दछ, त्यस्ता फिल्म अरू फिल्मका तुलनामा व्यावसायिक सफलता बटुल्न सफल ठहरिएका छन् । तर, जुन फिल्मले आमदर्शकको अभिरुचिलाई पछ्याएका छैनन्, त्यस्ता फिल्म एकाध दिनमै हलबाट उत्रिनुपर्ने अवस्थाबीच गुज्रिएका छन् । आमनेपालीलाई हृदयदेखि नै स्पर्श गर्ने कथा के हो, त्यस्तो कथावस्तु पहिल्याएर निर्माण गरिएका र एउटा फिल्ममा हुनुपर्ने आवश्यक तŒवहरू समाविष्ट फिल्मले राम्रै सफलता प्राप्त गरेका छन् ।

आमदर्शकको अभिरुचिभित्र कुन समय कस्ता फिल्म पर्छन् ? त्यसको सही आँकलन गर्न सकिँदैन । यस्तो प्रवृत्ति नेपाली फिल्म संसारका सन्दर्भमा मात्र होइन, व्यावसायिक रूपले अगाडि रहेको बलिउडमा पनि यस्ता परिदृश्य देख्न पाइन्छन् । बलिउडका सफल नायक, लगानीकर्तासमेत रहेका शाहरूख खानका प्रायः हरेक फिल्मले सफलता पाउनेमा सन्देह उमार्न कठिनै पर्छ । हरेक वर्ष एकाध फिल्ममा मात्र हात हाल्ने आमिर खानको तहमा त शाहरूखको सफलतालाई दाँज्न मिल्दैन । तर, बलिउडका सफल फिल्मकर्मीको दायरामा भने उनी उभिन्छन् । तर, यो वर्ष भने उनको एउटा फिल्म ‘…..’ ले बलिउडमा पानीसमेत फेर्न नपाई सुपरफ्लपको पगरी लगाउन पुग्यो । अहिले बलिउडमा शाहरूख खानद्वारा निर्मित मात्र होइन, अरू फिल्मका पनि हालत त्यस्तै छ । अपेक्षाकृत रूपमा अहिले बलिउडमा निर्माण भइरहेका फिल्महरूले राम्रो कमाइ गरिरहेका छैनन् । अपेक्षा गरिएको ‘ट्वाइलेट ः एक प्रेमकथा’जस्तो फिल्मले समेत दर्शकको स्नेह प्राप्त गर्न सकेन ।

अचेल नेपाली फिल्महरूको अवस्था पनि त्यति चित्तबुझ्दो देखिँदैन । एकदुईभन्दा बढी फिल्मले लगानी उठाउन सकिरहेका छैनन् । डुब्दो लगानीका कारण फिल्मकर्मीहरूमा फिल्म निर्माणप्रति उत्साह घट्दै गइरहेको संकेत पछिल्ला दिनहरूमा मिल्दै छन् । सम्भवतः यही परिदृश्य देखेर ‘माई लभ’का निर्माण पक्षले जापान भ्रमणको हतकण्डा अपनाउन बाध्य भएका हुन् कि ? यो नेपाली चलचित्र वृत्तमा सोचनीय पक्ष बन्न पुगेको छ ।

lkmNd rnfpg] e2f tl/sf

ca g]kfnL lkmNd rnfpg cGo ljsNksf] ;xof]u lng cfjZos ePsf] xf] < clxn] lkmNd–xnx¿df k|blz{t Ps g]kfnL lkmNdn] bz{saLr Ps cfsif{s …ckm/Ú kl:sP;Fu} o:tf] k|Zg ;txdf plqPsf 5g\ . rnlrq …dfO{ neÚsf] lgdf{0f kIfn] ;f] lkmNd x]g]{ Ps bz{snfO{ hfkfg 3’dfpg] cfsif{s ckm/ /fv]sf] 5 . g]kfnL lkmNd xndf ;f] rnlrq x]g]{ Ps bz{snfO{ uf]nfk|yfsf dfWodåf/f 5gf]6 u/]/ hfkfg 3’dfpg] / hfkfgdf klg ;f] rnlrq k|bz{g u/fpg] Ps cfsif{s of]hgf cl3 ;f/]kl5 To;n] g]kfnL rnlrq j[Qdf ;fdfGo t/+u pAhfpg k’u]sf] 5 . s]xL lbgk”j{ ;f] lkmNdsf] lgdf{0f kIfn] o:tf] 3f]if0ff u/];Fu} ca g]kfnL lkmNd ;xh ¿kdf rNg] ;dosf] cGTo eP5 eGg] af]w u/fPsf] 5 / lkmNd rnfpg xNnfvNnf, cfsif{s of]hgf / cGo u}/dfWod ckgfpg afWo x’g’kg]{ oyfy{nfO{ ;d]t ;+s]t u/]sf] 5 .

ljutdf klg cfkm\gf] nufgLsf] lkmNd rnfpg lgdf{0f kIfn] o:tf u}/lkmNdL dfWodx¿ gckgfpg] u/]sf xf]Ogg\ . bz{sx¿nfO{ xn;Dd glhSofpg lkmNd lgdf{tfx¿n] cg]s pkfo / k|oTg ug]{ u/]sf tYo hLljt} 5 . o;/L lkmNd rnfpg cg]s xts08f ckgfpg] lkmNd lgdf{tfx¿sf k|oTgn] slt;Dd ;fy{s df]8 k|fKt u¥of], of] d”Nof+sgs} ljifo xf] . t/, ljutdf k5\ofOPsf tl/sfx¿nfO{ g} k5\ofP/ lkmNd rnfpg] ;f]raf6 g]kfnL lkmNdsf nufgLstf{x¿dfly p7\g ;s]sf 5}gg\ eGg] pbfx/0f …dfO{ neÚsf] hfkfg 3’dfpg] cfsif{s ckm/;Fu hf]l8Psf ljifo x’g\ .

g]kfndf x/]s jif{ pNn]Vo ;+Vofdf lkmNd lgdf{0f x’G5g\ . lgdf{0f ePsf lkmNdx¿dWo] slt u’dgfd x’g k’U5g\, sltrflxF xnx¿df Psfw lbg rn]/ plqG5g\ . sltko lkmNd eg] ldl8ofsf sf/0f / lkmNd lgdf{tfx¿sf] ldl8of;Fusf] kx’Frsf cfwf/df s]xL lbg;Dd xndf rN5g\ . of] g} clxn] g]kfnL lkmNdsf] oyfy{ kIf xf] . Psfw lkmNd dfq bz{ssf] ckf/ :g]x / ;b\efj a6’Ng ;Ifd ePsf 5g\ . vf;u/L, lkmNd sd{nfO{ uDeL/ ¿kdf lng], ablnFbf] ;dosf bz{ssf] dgf]efjgfnfO{ 5’g] syfj:t’ kl:sg ;Sg] / lkmNd lgdf{0f u/]/ nufgL g8’Ag] txeGbf dfly p7]/ ;f]Rg] nufgLstf{n] g} kl5Nnf] ;dodf lkmNd lgdf{0f / k|bz{gdf afhL df/]sf 5g\ eGbf cTo’lQm gxf]nf .

To;f] t lkmNd lgdf{0fdf cfdju{sf] bz{ssf cle?lr klg ;Fu} hf]l8P/ cfpg’ clgjfo{h:t} b]lvFb} uPsf] 5 . h’g lkmNd cfdbz{ssf] cle?lr If]qleq kb{5, To:tf lkmNd c¿ lkmNdsf t’ngfdf Jofj;flos ;kmntf a6’Ng ;kmn 7xl/Psf 5g\ . t/, h’g lkmNdn] cfdbz{ssf] cle?lrnfO{ k5\ofPsf 5}gg\, To:tf lkmNd Psfw lbgd} xnaf6 plqg’kg]{ cj:yfaLr u’lh|Psf 5g\ . cfdg]kfnLnfO{ x[bob]lv g} :kz{ ug]{ syf s] xf], To:tf] syfj:t’ klxNofP/ lgdf{0f ul/Psf / Pp6f lkmNddf x’g’kg]{ cfjZos tŒjx¿ ;dflji6 lkmNdn] /fd|} ;kmntf k|fKt u/]sf 5g\ .

cfdbz{ssf] cle?lrleq s’g ;do s:tf lkmNd k5{g\ < To;sf] ;xL cfFsng ug{ ;lsFb}g . o:tf] k|j[lQ g]kfnL lkmNd ;+;f/sf ;Gbe{df dfq xf]Og, Jofj;flos ¿kn] cufl8 /x]sf] alnp8df klg o:tf kl/b[Zo b]Vg kfOG5g\ . alnp8sf ;kmn gfos, nufgLstf{;d]t /x]sf zfx¿v vfgsf k|foM x/]s lkmNdn] ;kmntf kfpg]df ;Gb]x pdfg{ sl7g} k5{ . x/]s jif{ Psfw lkmNddf dfq xft xfNg] cfld/ vfgsf] txdf t zfx¿vsf] ;kmntfnfO{ bfFHg ldNb}g . t/, alnp8sf ;kmn lkmNdsdL{sf] bfo/fdf eg] pgL pleG5g\ . t/, of] jif{ eg] pgsf] Pp6f lkmNd …=====Ú n] alnp8df kfgL;d]t km]g{ gkfO{ ;’k/km\nksf] ku/L nufpg k’Uof] . clxn] alnp8df zfx¿v vfgåf/f lgld{t dfq xf]Og, c¿ lkmNdsf klg xfnt To:t} 5 . ck]Iffs[t ¿kdf clxn] alnp8df lgdf{0f eO/x]sf lkmNdx¿n] /fd|f] sdfO ul//x]sf 5}gg\ . ck]Iff ul/Psf] …6\jfOn]6 M Ps k|]dsyfÚh:tf] lkmNdn] ;d]t bz{ssf] :g]x k|fKt ug{ ;s]g .

cr]n g]kfnL lkmNdx¿sf] cj:yf klg Tolt lrQa’em\bf] b]lvFb}g . Psb’O{eGbf a9L lkmNdn] nufgL p7fpg ;ls/x]sf 5}gg\ . 8’Abf] nufgLsf sf/0f lkmNdsdL{x¿df lkmNd lgdf{0fk|lt pT;fx 36\b} uO/x]sf] ;+s]t kl5Nnf lbgx¿df ldNb} 5g\ . ;DejtM oxL kl/b[Zo b]v]/ …dfO{ neÚsf lgdf{0f kIfn] hfkfg e|d0fsf] xts08f ckgfpg afWo ePsf x’g\ ls < of] g]kfnL rnlrq j[Qdf ;f]rgLo kIf aGg k’u]sf] 5 .