२६ माघ २०७०, आईतवार १३:३७ बुधवार साप्ताहिक, नयाँबानेश्वर, काठमाण्डौं

नेपालको राजनीतिमा बेग्लै पहिचान बनाउन सफल नेकपा (एमाले) दोस्रो संविधानसभाको

नेपालको राजनीतिमा बेग्लै पहिचान बनाउन सफल नेकपा (एमाले) दोस्रो संविधानसभाको निर्वाचनबाट नेपाली राजनीतिमा दोस्रो ठूलो दल बन्न सफल भएको छ । एमालेको इतिहासलाई हेर्ने हो भने नेपाली राजनीतिको केन्द्रबिन्दुमा रहेर आफ्नो भूमिका निर्वाह गरेको पाइन्छ । चाहे राणा शासनको विरुद्ध होस्, चाहे पञ्चायतको विरुद्ध होस् चाहे राजतन्त्रको विरुद्धमा नै किन नहोस्, सबल र समृद्ध तथा समानतामूलक समाजका लागि यसले उठाएका एजेन्डाहरू अरू दलको तुलनामा अग्रणी छ । अझ भन्ने हो भने देशको राजनीतिक भूगोललाई आधार मानेर विश्वकम्युनिस्ट आन्दोलन छिन्नभिन्न भएको बेला जनताको बहुदलीय जनवादजस्तो सिद्धान्तलाई मार्गदर्शनका रूपमा अ“गाल्ने पार्टी पनि एमाले नै हो ।

पटक–पटक गरी तीनपटकसम्म नेपाली जनता तथा सरकारको नेतृत्व गरिसकेको एमालेले कतिपय बेला आफ्नो एजेण्डा स्पष्ट रूपमा राख्न नसक्दा धेरै ठाउ“मा आलोचित हुनुपरेको छ । कतिपय आफूलाई राजनीतिक विश्लेषक भन्नेहरूले यसलाई ढुलमुले, अडान नभएको र तेस्रो लिंगीसम्म भन्ने गरेका छन् ।

म एमालेको संगठित सदस्य तथा अनेरास्ववियुस“ग आबद्ध भएको हुनाले एमाले सबैको प्यारो र एमालेका एजेन्डा सबैभन्दा उत्तम होस् भन्ने चाहन्छु र यस्तो चाहना राख्नु स्वाभाविक पनि हो । हिजोआज एमालेमा सरकारभन्दा पनि नवौं महाधिवेशन लागेको जस्तो लाग्छ । खनाल–नेपाल र ओली–गौतम गुट भनेर मिडियाबाजी भइरहेको छ । ०६४ को निर्वाचनपछि एनेकपा (माओवादी)ले एमालेभित्रको गुटबन्दीमा खेल्नु खेलेको थियो । यतिसम्मकि आफ्नै पार्टीको सरकार ढाल्नलाई आफ्नै नेताहरूको भूमिका महŒवपूर्ण देखियो । यसको परिणाम पार्टी र सरकारलाई दीर्घकालीन असर प¥यो । हिजो माधव–केपी, खनाल–गौतम गुटको असर सबै जनवर्गीय संगठनहरूमा देखियो र पछिल्लो समयमा आएर नया“ समीकरणको नाम दिइएको ओली–गौतम र खनाल–नेपालको समूह क्रियाशील छ । पहिलो तहका नेताहरू त मिले, गाह्रोचाहि“ दोस्रो र तेस्रो तहका नेताहरूलाई भएको छ । अझ रमाइलो त सार्वजनिक ठाउ“मै नेताहरू एकअर्कालाई आरोप लगाउन थालेका छन् । यसले नेताहरूलाई त फाइदा पु¥याउला नै तर हामी कार्यकर्ता तथा शुभचिन्तक र नेपाली जनतालाई भने अवश्य नै बेफाइदा पु¥याउनेछ । हिजो एनेकपा माओवादी, त्यसमा पनि पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ एमालेभित्रको गुटमा फूलमा भमरा डुबेजत्तिकै डुबेका थिए भने अहिले यसको प्रत्यक्ष लाभ कांग्रेसले उठाउने सुरमा छ । त्यसको एउटा उदाहरण हो, गृह मन्त्रालय वामदेव गौतमबाहेक दोस्रो व्यक्तिलाई उक्त मन्त्रालय दिन तयार छौ भनिरहेका छन् कांग्रेसहरू । गृहमन्त्रीको तीरले एमालेका नेताहरूलाई प्रहार गरिरहेको छ । मालदार मन्त्रालयको चिठ्ठा फालेर आफ्नो उम्मेदवारलाई प्रधानमन्त्री बनाउन सफल कांग्रेसस“गको सहकार्य एमालेका लागि के नौलो थियो र ? के एमालेलाई कांग्रेसीहरूका कुकर्महरू थाहा थिएन ? सभामुखसम्मको छलफल र सम्झौता गर्दा मन्त्रालयको सम्झौता गर्न सकिने थिएन ? सधैं आन्तरिक गुटमा लडिरहने, आफूले आफ्नै पार्टीका नेतालाई पछार्न माहिर नेताहरूले अरू दलका नेताहरूलाई पछार्नचाहि“ किन नसकेका होलान् ?

एमालेले गृहमन्त्री नपाए सरकारमा नजाने निर्णय गरेको छ । यसमा हामी कार्यकर्ता खुसी छौं । तर, भोलि यो नसुनियोस् कि एमाले गृहमन्त्री नपाए पनि सरकारमा जाने भनेर ठूला–ठूला मिडियाले ब्रेकिङ न्यूज नबाउन् । अब एमालेले संविधानसभामा आफ्नो एजेन्डालाई दृढताका साथ लागू गराउन लागिपर्नुपर्छ । सरकारमा पनि प्रतिपक्षमा बसेर रचनात्मक भूमिका निर्वाह गर्न सक्नुपर्छ । जसको नीति उसकै नेतृत्व भन्ने नारालाई सार्थकता दिन एमाले र यसका नेताहरूले संविधानसभा र नेपाली राजनीतिमा अग्रणी भूमिका खेल्नुपर्छ ।